Engelli Eğitim Hakları
Engelliler Kanunu’na göre;
Hiçbir gerekçeyle Engellilerin eğitim alması engellenemez. Engelli çocuklara, gençlere ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve Engelli olmayanlarla eşit eğitim imkanı sağlanır. İşitme Engellilerin eğitim ve iletişimlerinin sağlanması amacıyla Türk Dil Kurumu Başkanlığı tarafından Türk işaret dili sistemi oluşturulur.
Engellilerin, her türlü eğitim ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere kabartma, sesli, elektronik kitap; alt yazılı film ve benzeri materyal üretilmesi sağlanır. Engellilerin eğitsel değerlendirme ve tanılaması il milli eğitim müdürlükleri rehberlik araştırma merkezlerinde uzman kişilerden oluşan ve Engelli ailesinin yer aldığı özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından yapılır ve eğitim planlaması geliştirilir. Bu planlama her yıl yeniden değerlendirilerek gelişmeler doğrultusunda gözden geçirilir.
Çıraklık eğitimi almak isteyen Engellilerin ilgi, istek, yetenek ve becerileri doğrultusunda ve sağlık kurulu raporunu da dikkate almak suretiyle hangi meslek dalında eğitim alacaklarına özel eğitim değerlendirme kurulu karar verir.
Özel Eğitim Hizmetlerinden Yararlanma
Engelli bireylerin özel eğitime ihtiyaç duyup duymadıkları, Rehberlik Araştırma Merkezlerinde (RAM) oluşturulan özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından belirlenmektedir. Özel eğitim hizmetlerinden yararlanmak için ikamet edilen ilçede bulunan Rehberlik Araştırma Merkezlerine müracaat edilmelidir. Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinin adres ve iletişim bilgilerine Alo 147 veya adresinden ulaşılabilir.
Özel Eğitim Desteği
Sosyal güvencesi olsun olmasın özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde verilen destek eğitim hizmetinden yararlanması uygun görülen tüm engelli bireylerin özel eğitim giderlerinin her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen kısmı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır.
Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilerin Okullara ve Kurumlara Erişiminin Sağlanması için Ücretsiz Taşınması
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen proje ile özel eğitime gereksinimi olan, resmi özel eğitim okullarına giden ve özel eğitim sınıflarına devam eden özürlü öğrencilerin okula erişimleri ücretsiz olarak sağlanmaktadır.
Temel Eğitimden Orta öğretime Geçiş (TEOG) Sınavında Engelli Öğrenciler İçin Uygulanan Kolaylıklar
Orta öğretime Geçiş Sınavında (TEOG) engelli öğrenciler tek kişilik salonlarda sınava alınmakta, ihtiyaçlarına göre 30 dakikalık ek süre, Braille alfabesiyle basılmış soru kitapçığı, uygun fiziksel ortam, okuyucu, kodlayıcılara veya öğretmen eşliğinde sınava alınma gibi destekler sağlanmaktadır. Sınava girecek özürlü öğrencilerin, sınavlarda durumlarına uygun hizmet alabilmeleri amacıyla engelli sağlık kurulu raporu veya engelli kimlik kartı veya engelli bilgisinin işlendiği nüfus cüzdanı ile okul müdürlüğünün bulunduğu yerdeki Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğüne başvurması gerekmektedir.
Üniversite Sınavına Giren Özürlü Öğrenciler İçin Uygulanan Kolaylıklar
Engelliler Kanunu’na göre,
Engelli üniversite öğrencilerinin öğrenim hayatlarını kolaylaştırabilmek için Yüksek öğretim Kurulu bünyesinde araç-gereç temini, özel ders materyallerinin hazırlanması, engellilere uygun eğitim, araştırma ve barındırma ortamlarının hazırlanmasının temini gibi konularda çalışma yapmak üzere Engelliler Danışma ve Koordinasyon Merkezi kurulur.
Bu hüküm gereğince;
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) bünyesinde; yüksek öğretim programlarında öğrenim görmek isteyen engelli öğrencilere öğrenim görmek istedikleri program hakkında danışmanlık yapmak; üniversitelerin engelli öğrenciler için açılmış olan entegre yüksek öğretim programları listesini, yüksek öğretim kurumları ile işbirliği yapmak suretiyle oluşturarak sınav kılavuzuna konulması için gerekli açıklamaları hazırlamak; adayın ÖSYM’ye göndermesi gereken özür türü ve rapor bilgileri ile sınav sırasında ne tür desteğe gereksinimi olduğuna dair dilekçe ve benzeri bilgilere ilişkin sınav kılavuzuna konacak açıklamaları hazırlamak; uzmanlar tarafından incelenen sağlık raporları ve talep formlarının kabul veya ret şeklindeki sonuçlarını sınav öncesi engelli adaya bildirmek; sınav ortamlarının özür durumuna göre seçilmesi veya düzenlenmesi konusunda gerekli çalışmaları yapmak; merkezi sınavlarla yerleştirilen engelli adayların istatistikî verilerini oluşturmak ve kamuoyunun bilgisine sunmak; bireylerin engel durumları esas alınarak sınavlarda görev alan okuyucuların seçimi hakkında çalışmalar yapmak üzere ÖSYM Engelli Öğrenciler
Danışma ve Koordinasyon Birimi,
Yüksek öğretim Kurulu bünyesinde; yüksek öğrenim aşamasına gelen veya yüksek öğrenim gören engelli öğrencilerin ihtiyaçlarını belirlemek, belirlenen ihtiyaçlara göre yapılması gereken idari düzenlemeleri planlamak ve gerekli alt yapı standartlarını oluşturarak ilgili yüksek öğretim kurumları arasında koordinasyonu sağlamak üzere Yüksek öğretim Kurulu Engelli Öğrenciler Komisyonu,
Yüksek öğretim Kurulu bünyesinde; Komisyona destek hizmetler vermek, raportörlük yapmak, engelli üniversite öğrencilerine destekleyici ve iyi kaynaklarla donatılmış bir akademik ortam sağlamak için yüksek öğretim kurumları engelli öğrenci birimleri ile koordinasyon halinde çalışmak üzere kadrolu Engelli Öğrenciler Danışma ve Koordinasyon Birimi, Yüksek öğretim kurumları tarafından bir rektör yardımcısı sorumluluğunda, öğretim elemanları ve ilgili daire başkanlıkları temsilcilerinden oluşan, engelli öğrencilerin akademik, araç-gereç, idari, fiziksel, barınma, sosyal ve benzeri alanlarla ilgili ihtiyaçlarını tespit etmek ve bu ihtiyaçların karşılanması için yapılması gerekenleri belirleyip, yapılacak çalışmaları planlamak, uygulamak, geliştirmek ve yapılan çalışmaların sonuçlarını değerlendirmek üzere, mediko sosyal sağlık, kültür ve spor işleri daire başkanlığına bağlı engelli öğrenci birimleri, oluşturulmuştur.
Üniversiteye giriş sınavlarında engelli öğrenciler için;
- Gerekli fiziksel düzenlemeler,
- Ortopedik ve görme engelliler için uygun düzenlenmiş sınav mekanları,
- Görme engelliler ve az görenler için 30 dakikalık ek sınav süresi,
- Sınav sorularını okuyacak ve söylenecek yanıtları yazacak uygun eğitimli ve diksiyonu düzgün refakatçi eşliğinde sınava girme olanağı sağlanmaktadır.
Engelli Üniversite Öğrencilerine Sağlanan Kolaylıklar
Başarılı ve ihtiyaç sahibi engelli üniversite öğrencilerine Yüksek öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından öncelikli olarak; öğrenim kredisi ve katkı kredisi verilmekte, yurt tahsisi yapılmaktadır.